Nooit eerder werden er op deze schaalbakstenen gebakken vanuit PFAS-houdende kleigrond. Ook werd nooit eerder het effect van het bak- en productieproces op PFAS zo uitvoerig onderzocht. De stenen kunnen veilig geproduceerd worden zonder risico’s voor mensen milieu. Dit betekent dat het bakken van stenen een echte oplossing is voor PFAS klei. Een grote doorbraak!

Tijdens de pilot is er 20m3 klei uitDoetinchem verwerkt met een PFAS-gehalte van 1500 ug/kgds SOM PFOS. In de bakstenen zelf was vóór het bakken gemiddeld 125 ug/kgds SOM PFOS aanwezig.

Daarnaast hebben we onderzocht of er een maximaal PFAS-gehalte is dat de techniek aankan. Er zijn tien test stenen gebakken met verschillende PFAS-gehalten tussen de 100 – 7500 ug/kgds som PFOS. Alle stenen zijn schoon geworden en bevatte na het bakken geen PFAS meer. Aangezien ook de meest verontreinigde steen met 7.500 ug/kgds een schoon resultaat heeft opgeleverd, is er nog geen maximum gevonden. Het gros van de Nederlandse PFAS-klei zit echter ver onder deze waarde en zou dus verwerkt kunnen worden.  

De bakstenen worden gebakken op hoge temperaturen tussen 1000-1200°C. Deze temperaturen zorgen er in combinatie met de lange stookduur voor dat de PFAS afbreekt (mineraliseert). Ter vergelijking: in reguliere (afval)verbrandingsinstallaties wordt de PFAS één seconde verhit op 1000°C. Bij het bakken van bakstenen is dit meerdere uren. Daardoor krijgt de PFAS de tijd om effectief af te breken. Uit ons onderzoek is gebleken dat de lange tijdsduur  het verschil maakt.

De bakstenen zijn geanalyseerd door een onafhankelijk laboratorium. Zij hebben aangetoond dat er geen PFAS zit in de bakstenen (detectiegrens 0.1 ug/kgds). Deze stenen zijn dus schoon en kunnen veilig worden toegepast.

De bakstenen worden in gemeente Doetinchem gebruikt in een woningbouwproject.

Nee, tijdens het bakken van de bakstenen vervliegt de PFAS niet naar de lucht maar wordt effectief afgebroken in de oven. De emissies zijn op verschillende punten in het proces geanalyseerd. Hierbij zijn er indicatoren van de succesvolle afbraak aangetroffen. Aanvullend is er een laboratoriumproef uitgevoerd die dit onderschrijft.

Nee, de wettelijke emissienormen zijn niet overschreden. Tijdens de pilot zijn er emissiemetingen uitgevoerd op verschillende punten in het proces. De massastroom is minimaal factor 50 onder de norm (MVP1) gebleven en deconcentratie factor 800 (MVP1). In de praktijk zal dit nog vele malen lager liggen, aangezien er gebruik is gemaakt van een worst-case benadering.

De pilot is volgens plan en volledig veilig verlopen. Dit heeft geen gevolgen voor de omgeving.  Voorafgaand is er een uitgebreid veiligheids- en gezondheidsplanopgesteld dat dit onderbouwt. Uiteraard is er in dit plan ook gekeken naar medewerkerveiligheid. De medewerkers van de steenfabriek hebben geen risico gelopen.

Ja, er is door de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA) een vergunning voor de pilot afgegeven.

Nee niet alle klei is bruikbaar. De klei moet namelijk aan bepaalde eigenschappen voldoen om er een goede baksteen van te kunnen bakken. Ook mag de klei geen puin of boomwortels bevatten. Wel kunnen we met hele brede range van kleisoorten aan de slag. Ook het slib uit zandwas installaties biedt kansen. Voordat we met eenklei aan de slag gaan voert Claybens altijd een verkenning uit om de kansen in kaart te brengen.

Het bakken van bakstenen kan met kleigronden met ander klei-houdend materiaal, zoals het slib uit (zand)wasinstallaties.

Er zijn de afgelopen jaren meerdere laboratoriumproeven uitgevoerd. De pilot is de eerste keer dat de techniek op industriële schaal (50.000 bakstenen) is toegepast. Er is op dit moment nog geen lopende productielijn, maar daar wordt wel aan gewerkt.

De techniek is eigendom van Claybens. Niet iedereen kan er zomaar mee aan de slag. Zie jij kansen of heb je vragen? Neem dan contact op met info@claybens.com.